17 Σεπ Μια διαφορετική ματιά στην πανδημία.

Μια  διαφορετική ματιά στην πανδημία.

Πολλά έχουν γραφτεί όλους αυτούς τους μήνες σε σχέση με το πως οι άνθρωποι σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο , αντιμετωπίζουν την πρωτόγνωρη συνθήκη του κορονοϊού. Τόσο με βάση ερευνητικά στοιχεία, όσο και από καταγεγραμμένες μαρτυρίες, προσπαθούμε να κατανοήσουμε πως βιώνουμε αυτή τη νέα κατάσταση, αλλά και πως αυτή επηρεάζει την καθημερινότητα μας.

Υπάρχουν όμως και ομάδες ανθρώπων, των οποίων η εμπειρία δεν έχει καταγραφεί επαρκώς στη χώρα μας.  Μία από αυτές είναι και  τα άτομα με προβλήματα όρασης.

Η Black Light, θέλοντας να συμβάλει στην συλλογή πληροφοριών σχετικά με την εμπειρία των τυφλών ατόμων από την κατάσταση του εγκλεισμού, αλλά και της γενικότερης καθημερινότητας τους την εποχή της πανδημίας, μίλησε με αρκετούς ανθρώπους και δημοσιεύει κάποια πρώτα συμπεράσματα.

Κατά τις συνεντεύξεις με τους συμμετέχοντες, μας ενδιέφερε κυρίως να μάθουμε για την ψυχολογική τους κατάσταση την περίοδο του εγκλεισμού, πως αυτή εξελίχθηκε όταν έπαψε να ισχύει η περιοριστική συνθήκη, αλλά και πόσο άλλαξαν  η καθημερινότητα και  οι καταναλωτικές τους συνήθειες. Τα άτομα με τα οποία μιλήσαμε, καλύπτουν ένα ευρύ ηλικιακό φάσμα, από 22 έως 60 ετών. Πρόκειται για τυφλούς άντρες και γυναίκες διαφόρων μορφωτικών επιπέδων και επαγγελματικών κατευθύνσεων.

Η ενεργητικότητα ως δείκτης ψυχικής ανθεκτικότητας.

Φαίνεται πως η δυνατότητα συνέχισης της εργασίας, αλλά και η ευρηματικότητα σε δραστηριότητες  στη συνθήκη της καραντίνας, αποτέλεσαν καθοριστικούς παράγοντες ψυχικής ανθεκτικότητας. Πολλές/οι από όσες/ους μιλήσαμε μας ανέφεραν πως ήταν σημαντικό για εκείνους το γεγονός ότι είχαν επαγγελματικές υποχρεώσεις αυτή την περίοδο γεγονός που τους βοήθησε να διατηρήσουν τη θετική τους διάθεση. Ακόμη όμως και συμμετέχοντες στο στάδιο συνταξιοδότησης με τους/ις οποίους/ες μιλήσαμε, ανέφεραν πως το να ασχολούνται με πράγματα που αγαπούν, τους βοήθησε να παραμένουν ψύχραιμοι και αισιόδοξοι σε αυτή την άγνωστη κατάσταση. Αξίζει να αναφερθεί, πως μέσα από κάποιες συζητήσεις αναδείχθηκε το ενδιαφέρον των συνομιλητών μας για την μεγάλη εικόνα, πέρα από την δική τους ατομική ψυχολογική κατάσταση. Χαρακτηριστική είναι η δήλωση του 35χρονου Κώστα που αναφέρει. «Ήταν σημαντικό που ήξερα πως έχω ακόμα τη δουλειά μου. Πέρασα όμορφα με τη σύντροφο μου αυτή την περίοδο. Δεν μπορώ όμως να πω πως είναι μια καλή περίοδος, όταν ξέρω πως τόσοι άνθρωποι δεν έχουν δουλειά, ή όταν κάθε μέρα χάνονται τόσοι και εδώ και σε άλλες χώρες».

Ορισμένοι από τους συμμετέχοντες έδειξαν ότι «εκμεταλλεύτηκαν» την περίοδο της καραντίνας για να περάσουν δημιουργικό χρόνο μαζί και αυτό φαίνεται να άμβλυνε την ανησυχία τους. «Βρήκαμε χρόνο τώρα που μείναμε περισσότερο σπίτι να περάσουμε όμορφα μεταξύ μας. Είδαμε ταινίες και γενικά βρήκαμε την ευκαιρία να κάνουμε δημιουργικά πράγματα»,(αναφέρει ο 39χρονος Γιάννης). Στον ίδιο τόνο η 27χρονη Μαριάνα, αναφέρει ότι βρήκε το χρόνο να εμπλουτίσει το ρεπερτόριο της στο τραγούδι με το οποίο ασχολείται επαγγελματικά.

Μια άλλη οπτική αυτής της περιόδου μας επισήμανε η 22χρονη Τζούλη, (απόφοιτη του τμήματος φιλολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών), μιλώντας για ένα διάστημα κατά το οποίο της έλειψαν οι φίλοι και οι παρέες της, ενώ κυρίως  αφιέρωσε το χρόνο της ανάμεσα σε διάβασμα, βόλτες με τον σκύλο οδηγό της και αρκετή γυμναστική.

Σημαντικές προσαρμογές των καταναλωτών.

Όσον αφορά τις καταναλωτικές συνήθειες, φαίνεται πως ο κορονοϊός επέφερε κάποιες διαφοροποιήσεις στον τρόπο με τον οποίο αρκετοί άνθρωποι με προβλήματα όρασης πραγματοποιούν τις αγορές τους.Εδώ
τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας,αναφέρουν πως προτιμούν περισσότερο να εξυπηρετούνται από τους οικείους τους για να κάνουν τις αγορές τους. Βρίσκουν ασφαλέστερο για την υγεία τους και πιο ξεκούραστο να αποφεύγουν οι ίδιοι την διαδικασία του να πηγαίνουν στα μαγαζιά.  Πιο συγκεκριμένα,ο Γιώργος 53 ετών, και ο Χρήστος 60,(παγκόσμιος πρωταθλητής κολύμβησης  και μέλος του ΔΣ του Φάρου Τυφλών της Ελλάδας),ανέφεραν πως προτιμούν να ψωνίζουν  με τις συζύγους τους, καθώς το θεωρούν  πιο ξεκούραστο και σύντομο. Αυξημένη όμως  είναι και η προτίμηση αρκετών συμμετεχόντων για τις online αγορές, αν και αντιμετωπίζουν σε αρκετές περιπτώσεις προβλήματα προσβασιμότητας σε e-shop και ιστοσελίδες, καθώς τα παραπάνω δεν έχουν προσαρμοστεί στα διεθνή πρωτόκολλα προσβασιμότητας. «Δεν μπορείς να έχεις πρόσβαση σε όλα όσα χρειάζεσαι online γιατί πολλές σελίδες καταστημάτων δεν είναι προσβάσιμες και δεν υπάρχει κάποιος να σου περιγράψει το προϊόν. Επίσης βοηθάει κάποιες φορές σε πράγματα να μπορείς να τα αγγίζεις για να δεις αν σου κάνουν». Αυτά μας είπε η Μάρθα 39 ετών από τη Θεσσαλονίκη.  Αυτοί είναι και οι λόγοι που αρκετοί συνέχισαν να κάνουν τα ψώνια τους δια ζώσεις όσο ήταν δυνατό και στην περίοδο της καραντίνας, αλλά και αφού έληξε η απαγόρευση. Η κοινωνική αποστασιοποίηση είναι μια ακόμη πιο ιδιαίτερη συνθήκη για τους ανθρώπους με προβλήματα όρασης, καθώς στην περίπτωση των αγορών από αυτούς είναι απαραίτητη  έστω και μία ελάχιστη σωματική επαφή.
Οι άνθρωποι του δείγματος μας που συνεχίζουν να κάνουν τις αγορές τους δια ζώσεις, δηλώνουν γενικά ευχαριστημένοι από το προσωπικό των καταστημάτων. Παράλληλα με αυτό όμως δηλώνουν πως θα ήθελαν οι άνθρωποι που τους εξυπηρετούν να ήταν καλύτερα ενημερωμένοι για τις ανάγκες τους σε συνοδεία και εξυπηρέτηση, ιδίως σε αυτή την ιδιαίτερη συνθήκη. «Υπάρχουν πολλοί που σε αγγίζουν όπως να’ναι  για να σε κατευθύνουν στα προϊόντα και είναι κάπως αμήχανο αυτό τώρα που πρέπει να προσέχουμε περισσότερο», μας είπε ο Μίλτος, 34 ετών.

Φανερή η έλλειψη της εκπαίδευσης στα καταστήματα.

Υπήρξαν όμως και  άτομα που είχαν διαφορετική εμπειρία, από υπαλλήλους που φάνηκαν αρκετά διστακτικοί στο  να τους συνοδεύουν μην ξέροντας πως πρέπει να το κάνουν για να προστατευτούν και οι ίδιοι και το τυφλό άτομο. Ένα ασυνήθιστο και κάπως…  αστείο περιστατικό μας διηγήθηκε ο 58χρονος Σπύρος, (συνταξιούχος τραπεζικός υπάλληλος).  <<Πήγαινα σε ένα κατάστημα για τα ψώνια μου. Ο υπάλληλος ήταν επιφυλακτικός για το αν έπρεπε να με συνοδεύσει ή όχι. Έτσι, προτιμούσε να τον καλώ μέσω κινητού στον αριθμό τηλεφώνου που μου έδωσε και να μου φέρνει τα ψώνια που χρειαζόμουν έξω από το κατάστημα>>.

Από τέτοια περιστατικά μπορούμε να συμπεράνουμε πως η ανάγκη εκπαίδευσης του προσωπικού των καταστημάτων προκειμένου η εξυπηρέτηση πελατών με προβλήματα όρασης να γίνεται επαρκώς εξασφαλίζοντας  την ασφάλεια όλων, είναι  αυξημένη τώρα περισσότερο  παρά ποτέ.

Στην Black Light εργαζόμαστε έχοντας ως όραμα την πρόσβαση των ατόμων με αναπηρία σε όλες τις πτυχές της κοινωνικής ζωής. Γι’αυτό θεωρούμε αναγκαία την βελτίωση της εκπαίδευσης του προσωπικού των καταστημάτων που εξυπηρετεί καταναλωτές με προβλήματα όρασης.Υπενθυμίζουμε ταυτόχρονα την αυξημένη ανάγκη αυτή την περίοδο να προτιμάται η λεκτική προσέγγιση και ερώτηση για το αν χρειάζεται κάτι και με ποιο τρόπο, όταν συναντηθείτε με ένα τυφλό άτομο με λευκό μπαστούνι, ή σκύλο οδηγό  στο δρόμο, στα μέσα μεταφοράς κλπ.

Κλείνοντας να ευχαριστήσουμε ιδιαίτερα όλες και όλους που παραπάνω από πρόθυμα μοιράστηκαν την εμπειρία αυτής της περιόδου μαζί μας! Περισσότερες φωνές, φέρνουν πάντα περισσότερο αποτέλεσμα! #ΔουλεύουμεγιαμιαΚοινωνίαπουμαςΧωράειΌλους